Modna historia 2017

"Szalone lata dwudzieste" odcisnęły niezatarte piętno na naszej kulturze, z którego nieraz nie zdajemy sobie nawet sprawy. Jedną ze sfer życia, która przechodziła wówczas najbardziej radykalne zmiany, była moda. W Muzeum Ziemi Czarnkowskiej można zobaczyć ciekawy eksponat z tamtych czasów - wieczorową torebkę wykonaną z kolczej plecionki.

Koniec I wojny światowej (1914-1918) oznaczał dla wszystkich rewolucję. Kobiety, które w czasie wojny musiały zastąpić nieobecnych mężczyzn, wyzwoliły się z niewoli gorsetów i domowych pieleszy i nie zamierzały do nich wracać. Popularny stał się nowy typ kobiety wyzwolonej – chłopczycy.

Wzór dała skandalizująca powieść Victora Margueritte'a "La garconne". Chłopczyce odrzucały konwenanse i tradycyjne pojmowanie kobiecych ról. Uprawiały sport, jeździły automobilami, miewały romanse, wywoływały skandale. Moda odzwierciedlała to doskonale. Suknie stały się nieprzyzwoicie krótkie (z ledwością zakrywały kolana!) i luźne, w formie prostej tuby na ramiączkach. Musiały być wygodne, by panie mogły szaleć na parkiecie w rytm charlestona. W ogóle cała ówczesna moda przesiąknięta była ideą ruchu; strój i dodatki miały nadawać wrażenie dynamizmu. Dlatego tak chętnie sięgano po lejące się materiały i pióra, podrygujące przy każdym kroku. Właśnie w myśl tej zasady, tego nieustannego pościgu za ruchem, możemy tłumaczyć popularność kolczych torebek. Znane były od lat dwudziestych XIX wieku, ale dopiero stworzenie maszyny do wyplatania kolczej plecionki w 1909 roku sprawiło, że przeciętna modnisia mogła sobie na taką pozwolić (choć nadal nie był to mały wydatek). Ale zaraz, czym jest w ogóle kolcza plecionka? Jest to metoda produkcji zbroi, znana już od starożytności, stosowana przez Rzymian i w Średniowieczu, a także w XVII wiecznej Polsce. Polega ona na tym, że drobne, druciane kółeczka splata się w ten sposób, że każde jedno przechodzi przez cztery sąsiednie. Tworzy się w ten sposób siatka, która zachowuje się jak materiał. Z tego materiału można sporządzić "koszulkę", która doskonale chroniła. Właśnie taka siateczka, z bardzo drobnych kółeczek tworzy "woreczek" torebki, którą można obejrzeć w czarnkowskim Muzeum. Właściwości kolczugi powodują, że pięknie się ona "przelewa", a druciane kółeczka błyszczą metalicznym blaskiem. Zapięcie wykonane jest z dwóch tłoczonych w stylu art deco listew blaszanych, posrebrzanych i ozdobionych monogramami - z jednej strony są to litery MW (najpewniej znak producenta) z drugiej SS (ponieważ noszą znamiona ręcznego wykonania, są to najprawdopodobniej inicjały właścicielki). Torebeczka zawieszona jest na krótkim łańcuchu.

Takie torebki były elementem wieczorowej toalety pań. Zabierały je, kiedy szły na bal lub uroczystą kolację. Możemy więc wyobrazić sobie pannę wychodzącą wieczorem. Ma na sobie prostą sukienkę z jedwabiu, głęboko wyciętą na plecach, sięgającą trochę za kolana. Krótkie, farbowane na czarno włosy schowane ma pod głębokim, strojnym kapelusikiem. Na szczupłych nadgarstkach pobrzękują szerokie bransolety. Stopy obute ma w czarne pantofle na niskim i grubym obcasie. Na dole czeka już na nią jej przyjaciel - ma na sobie czarny frak z białą muszką (zainteresowani panowie mogą zobaczyć taki w Muzeum Ziemi Czarnkowskiej) i pali papierosa. Obok stoi taksówka która zawiezie ich na zabawę.

Świat lat dwudziestych, choć przeminął, wciąż fascynuje. Chociażby zaledwie kilka lat temu mieliśmy możliwość zobaczenia ciekawej ich wizji na wielkim ekranie. Mowa tu oczywiście o głośnej ekranizacji powieści F.S. Fitzgerald'a "Wielki Gatsby" z Leonardo DiCaprio. Jeśli jednak kogoś interesuje, jak wyglądały te czasy na naszym czarnkowskim podwórku, zapraszamy do Muzeum Ziemi Czarnkowskiej, które w swych zbiorach ma wiele pamiątek tamtych czasów; oglądać je będzie można po zakończeniu remontu, już we wrześniu.
Karolina Rążewska - Golik, Mikołaj Kułakowski