"Śladami religii w Czarnkowie" 2022

Dnia 13 grudnia odbył się trzeci spacer po Czarnkowie z cyklu "Śladami…". Tym razem uczestnicy mieli w planie odwiedziny miejsc ważnych na przestrzeni lat dla ewangelików, katolików i wyznawców judaizmu. Jednak ze względu na pogodę skupiono się tylko na kościele katolickim pod wezwaniem świętej Marii Magdaleny, jednocześnie przenosząc termin szerszej wycieczki na wiosnę.

Opowieść trzeba zacząć od założycieli i fundatorów czarnkowskiego kościoła, dwóch znamienitych rodów: Czarnkowskich herbu Nałęcz i Swinarskich herbu Poraj, których szczątki z racji ich zasług znajdują się w kościele. Jego budowa w latach 1580 – 1586 i częściowe wyposażenie to zasługa Czarnkowskich. Dzięki ich staraniom w roku 1632 kościół został podniesiony do rangi kolegiaty. Od XVIII wieku kościół zyskał wiele cennych dzieł sztuki. Pożary i poważne remonty zmieniały jego wygląd. Dobudowano kaplice, zmieniano wejście, remontowano dach, miały też miejsce kradzieże jak chociażby sukienni Batki Boskiej Różańcowej. Na szczęście bryła kościoła nie ucierpiała w zawieruchach wojennych. W latach 2017 – 2018 i w roku 2021 zamontowano nowe witraże. Kościół pod wezwaniem św. Marii Magdaleny zbudowany jest w stylu późnogotyckim z wnętrzem barokowo – rokokowym. Jego wystrój jest bogaty, posiada dużo złoceń i kolorów. Na szczególną uwagę zasługuje cynowy sarkofag Adama Sędziwoja Czarnkowskiego, ozdobiony medalionami ze scenami z życia zmarłego. Na szczycie sarkofagu znajduje się wykonany na miedzianej blasze jeden z pierwszych portretów trumiennych w Polsce. Portret osłaniały skrzydła drzwiowe, które znajdują się w Muzeum Archidiecezjalnym w Poznaniu, obecnie można je obejrzeć w Muzeum Ziemi Czarnkowskiej w Czarnkowie. W kościele znajdują się też dwa obrazy gdańskiego malarza, mistrza baroku Hermana Hana: św. Anioł Stróż i Arbor Virginis, przedstawiający rodowód Maryi. Uwagę przykuwa też belka tęczowa, której rzeźby tworzą grupę ukrzyżowania. W wielu miejscach można odnaleźć kartusze z herbami darczyńców. O reszcie bogatej historii świątyni, utrwalonej na fotografiach, można dowiedzieć się z "Przewodnika po kościele pod wezwaniem św. Marii Magdaleny w Czarnkowie", jak również z wystawy poświęconej kościołowi w Muzeum Ziemi Czarnkowskiej. Gorące podziękowania spacerowicze przekazali kustosz Muzeum Ziemi Czarnkowskiej Karolinie Rążewskiej - Golik, która wcielając się w przewodnika dostarczyła wiele niezapomnianych wrażeń.
Jolanta Starczewska – Kubiś