Zmiana nazwy ulicy Geista 2024

W dniu 29 sierpnia 2024 roku Rada Miasta Czarnków podjęła uchwałę o zmianie nazwy ulicy Geista na Braci Geist, naprawiając tym samym ponad stuletnie niedopatrzenie i oddając cześć tym zasłużonym czarnkowianom.

Bracia Rudolf i Moryc Geist pochodzili z Czarnkowa. Byli żydowskimi kupcami, którzy zbudowali majątek prowadząc interesy w Berlinie w drugiej poł. XIX wieku. Nie zapomnieli jednak o swoim rodzinnym mieście. Zarówno Moryc (zm. 8 maja 1900 roku) jak i Rudolf (zm. 25 lutego 1906 roku) w swoich testamentach zamieścili zapisy dla miasta w wysokości 10000 marek. Założone zostały przez nich dwie fundacje: "Fundacja Moryca Geista" oraz "Fundacja Rudolfa Geista". Kapitały tych fundacji miały posłużyć ubogim mieszkańcom miasta, zwłaszcza sierotom. Warto zaznaczyć przy tym, że fundacje braci Geist wspierały niezależnie od pochodzenia czy wyznania. Co roku odsetki od zgromadzonego na koncie kapitału służyły pomocy ubogim czarnkowianom.

Okoliczności ustanowienia ulicy Geista są nieznane - nazwa pojawia się na dawnych planach Czarnkowa. Najprawdopodobniej ulica została nazwana po śmierci pierwszego z braci, a przed zgonem drugiego, w każdym razie na mapie Czarnkowa z 1911 roku jest już nazwa ulicy Geistgasse. 29 sierpnia 2024 roku Rada Miasta głosowała nad wnioskiem o zmianę nazwy ulicy. Wniosek ten był inicjatywą Dawida Malinowskiego, którego poparło wiele osób. W uzasadnieniu zwrócono uwagę, że bracia Rudolf i Moryc Geist, którzy pośmiertnie ofiarowali swój majątek na rzecz miasta, wykazali się szacunkiem i przywiązaniem do Czarnkowa. Ponieważ braci było dwóch, należało naprawić wieloletnie niedopatrzenie i przywrócić ich pamięć. Propozycję zmiany pozytywnie zaopiniowała także Gmina Wyznaniowa Żydowska w Poznaniu. Uchwała Rady Miasta z dnia 29 sierpnia 2024 roku o zmianie nazwy ulicy Geista na Braci Geist przywraca pamięć o zasłużonych dobroczyńcach z historii Czarnkowa. Ich szczodra fundacja przypomina, że niezależnie od dzielących nas różnic jako członkowie jednej wspólnoty jesteśmy zobowiązani zadbać o jej dobro.
Karolina Rążewska - Golik
Muzeum Ziemi Czarnkowskiej

Zapis fundacyjny Moryca Geista
(Fot. ze zbiorów Muzeum Ziemi Czarnkowskiej)

Zapis fundacyjny Rudolfa Geista
(Fot. ze zbiorów Muzeum Ziemi Czarnkowskiej)

Mapa z zaznaczoną ulicą Geista z 1911 roku
(Fot. ze zbiorów Muzeum Ziemi Czarnkowskiej)

Ulica Geista widok od strony ulicy Rzemieślniczej)
(Fot. Karolina Rążewska - Golik)

Ulica Geista (widok od strony ulicy Kościuszki)
(Fot. Karolina Rążewska - Golik)